Kuruluş ve Amaçlar
KURULUŞ
Biyokütle Enerji Sistemleri ve Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (BESTMER)’nin kuruluşu,
- Ülkemizde ve bölgemizdeki kullanılamayan ya da ilkel yöntemlerle değerlendirilen biyokütle enerji kaynaklarının yoğunluğu ve yüksek potansiyele sahip bu kaynakların değerlendirilme gerekliliği,
- Merkezin faaliyete geçmesi ile sektörel ölçekte sağlanacak istihdam kapasitesinin arttırılması,
- Üniversite-Sanayi işbirliklerinin geliştirilmesi,
- Ar-Ge çalışmalarının yapılması ve yeni ürünlerin ortaya konması,
- Biyokütle enerji kaynakları ile ilgili test ve analizlerin tamamının yapılabildiği bir laboratuvar alt yapısının oluşturulması
şeklinde belirlenen gereksinimlerden kaynaklanmıştır. Bu nedenle kuruluş aşamasında söz konusu kaynakların modern ve sistematik bir şekilde değerlendirilmesi, bu bağlamda gerekli teknolojik, ekonomik ve yönetsel düzenlemelerin tüm paydaşların katılımıyla gerçekleştirilmesi ilke olarak benimsenmiştir. Ege Üniversitesi bünyesinde, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) desteği ile biyokütle konusunda araştırma, uygulama, planlama, strateji ve politika geliştirme, danışmanlık hizmeti ve eğitim verme ana hedefleriyle bir mükemmeliyet/uzmanlık merkezi olarak hayata geçirilen “Biyokütle Enerji Sistemleri ve Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (BESTMER)”, 2014 yılında başladığı faaliyetlerine 2018 yılından itibaren yeni binasında devam etmektedir. 4.555 m2 alana sahip BESTMER binasının yapımı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2014 Yılı Kamu Yatırım Planı kapsamına alınmış, 2014-2019 yılları arasında gerçekleştirilmek üzere “2014K121190” proje numarası ile 12.600.000 TL bütçe ayrılmıştır. Merkezde kullanılacak cihaz ve ekipmanların alımı için ise gerekli olan 6.850.000 TL, “İzmir Kalkınma Ajansı’nın Güdümlü Proje Destek Programı” kapsamında sağlanmıştır. T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın yatırım programında yer alan BESTMER, tematik araştırma alt yapısı olarak halen desteklenmekte ve izlenmektedir. Kuruluş aşamasında yapılan değerlendirmeler, akademi, özel sektör, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçekleştirilen toplantılarla şekillendirilmiş ve merkezin yol haritası bu ilkeler ışığında belirlenmiştir. Bu kapsamda kurulan merkezde, biyokütle enerjisi dönüşüm yöntemlerinden (biyokimyasal, termokimyasal, fizikokimyasal) elde edilen biyoyakıtların tümünü kapsayan, test ve analiz cihazları alt yapısının yanı sıra sistem bileşenlerinin denemelerinin gerçekleştirildiği akredite laboratuvarlar da bulunmaktadır. Sanayi ile birlikte gerçekleştirilecek AR-GE projeleri için fiziksel ve bilgi kaynaklı olanakların sağlandığı merkezde, lisansüstü eğitimin yanında ara eleman yetiştirmeye, sistem odaklı sertifikalı uzmanların eğitimine yönelik çalışmalara da öncelik verilmektedir. Buradan elde edilen veriler yoluyla sanayiye ve kurum/kuruluşlara hizmet verilebilmektedir. Son kullanıcıların danışacağı ve öznel koşullarına en iyi cevap veren sistemler hakkında bilgi alabileceği birimler de merkez bünyesinde yer almaktadır. Enerji politikaları, sektörel eğilimler, yasal mevzuat/yaptırım ve teşvikler ile gelecek öngörüleri, akademisyenler, üreticiler, uygulayıcılar ve yasa koyucular arasında ara yüz olmayı amaçlayan ayrı bir birim içerisinde değerlendirilerek hizmete sunulabilmektedir. Biyokütle enerjisi özelinde yenilenebilir enerji kaynaklarının tümüne yönelik, tanıtım, eğitim ve farkındalık yaratma çalışmalarının yürütüldüğü merkezde, sektöre yönelik çalışmalar ve aktörler arasında bütünsellik ve koordinasyonun sağlanması mümkün olabilmektedir. Bu ilkeler biyokütle enerji sektörünün mevcut durumu ve gelişim doğrultuları ışığında belirlenmiştir.
AMAÇLAR
BESTMER, biyokütle enerji dönüşüm yöntemlerinin tümünü kapsayan akredite laboratuvarlara sahip, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UZ-AL) teknikleri ile desteklenen danışmanlık birimlerini içeren, test-analiz, AR-GE ve eğitim hizmetlerinin bütünsel olarak sunulduğu bir merkez olarak, İzmir özelinde tüm Türkiye’ye hizmet vermeyi amaçlamaktadır. Verilen hizmetlerle, ülkemizin sahip olduğu biyokütle kaynaklarından maksimum fayda sağlanması mümkün olabilecektir. Merkezde özellikle üniversite-sanayi işbirliğine yönelik çalışmalar büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmalar kapsamında; test ve analiz hizmetlerinin verilmesi, ortak AR-GE projelerinin yürütülmesi, oluşturulacak birimlerle kalifiye eleman yetiştirilmesi gibi, AR-GE sonuçlarının uygulamaya aktarımının sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi sağlanabilmektedir. Bu amaçlar göz önüne alınarak BESTMER altyapısı incelendiğinde, makina, teçhizat ve kullanılan teknoloji düzeyinde merkezin yeterli olduğu görülmektedir. Mevcut altyapı ile birlikte akreditasyon çalışmalarının sonuçlanmasıyla, AR-GE çalışmaları ve test/analiz kapasitelerinin ve kullanım performanslarının yıllar içerisinde artacağı öngörülmektedir. BESTMER envanterindeki makina teçhizat çeşitliliği ve niteliği, ulusal ve uluslararası araştırmacılar için yeterli düzeydedir. BESTMER’deki mevcut altyapı olanakları, kamu kurumları ve özel sektörün yanı sıra uluslararası alanda çalışmalarını yürüten araştırmacılar için de tercih nedeni olabilecek çeşitliliğe sahiptir.
Merkezin diğer bir amacı, halkın biyokütle enerjisi ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları konusunda bilinçlendirilmesidir. Bu bağlamda, çocuklara ve yetişkinlere yönelik tanıtım ve eğitim çalışmaları, merkez bünyesinde sürdürülmektedir. Biyokütle kaynaklarına en fazla sahip olan kırsal kesime yönelik programlar, bütünsellikten kopmadan, yerel idareler, kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği içerisinde tasarlanarak uygulamaya aktarılmaktadır. Bu programlarda, bilinmeyene olan korkunun yarattığı kısıtları aşmak amacıyla, farklı destek mekanizmalarından alınan proje destekleriyle oluşturulan örnek uygulamalar takip edilmekte ve sürdürülebilirliği sağlanarak halka tanıtılmaktadır. Tüm bu çalışmalar, konuyla ilgili kurum, kuruluş ve şahıslarla koordineli bir şekilde yürütülerek, geri besleme mekanizmalarıyla şekillendirilmektedir.
